Πώς μπορείς να βάλεις όρια σωστά στο παιδί σου;

Οι γονείς πρέπει να βάζουν στα παιδιά τους κάποια όρια για να μην είναι ανεξέλεγκτα και να παραμένουν ασφαλή. Είναι λάθος να επιβάλεις στο παιδί αυτό που θες με φωνές και υστερίες. Πως μπορείς να βάλεις στο παιδί σου όρια που να τα δεχτεί και να καταλάβει χωρίς να νιώθει ότι το τιμωρείς;
 

Η ψυχολόγος Κρίστη Μηλιόρδου σου εξηγεί...
 

Τα παιδιά γεννιούνται με μικρή δυνατότητα κατανόησης του κόσμου που βρίσκεται γύρω τους. Είναι σε θέση να γνωρίζουν πότε πεινάνε, πότε είναι κουρασμένα ή φοβισμένα, αλλά δεν έχουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτούνται για να κρατηθούν ασφαλή, να ζουν σύμφωνα με τους κανόνες της κοινωνίας και να αλληλεπιδρούν με τους άλλους.
Τα όρια είναι σημαντικό μέρος αυτής της μαθησιακής διαδικασίας.
 

Ο καθορισμός των ορίων παρέχει στα παιδιά :
- ασφάλεια

-κάνει τον κόσμο τους να φαίνεται πιο οργανωμένος και προβλέψιμος
 

-τους προσφέρει το αίσθημα ελέγχου
 

-την εμπιστοσύνη ότι μπορούν να διαχειριστούν κάποιες καταστάσεις
 

-τους βοηθά να ενσταλάξουν υγιεινές συνήθειες
 

-τους μαθαίνει πώς να αντιμετωπίζουν τους άλλους
 

- και τι να περιμένουν από τους άλλους
 

Οι κοινωνικές δεξιότητες που αντλούνται από τα όρια είναι πολύτιμες, τόσο στο σχολείο και τις σχέσεις με δασκάλους και συμμαθητές, όσο και στην εργασία και στο κοινωνικό περιβάλλον στην ενήλικη ζωή.
 

Όταν οι γονείς θέτουν όρια, δεν δείχνουν στα παιδιά τους τι να κάνουν και τι να πουν αλλά τα βοηθούν να αντιμετωπίσουν τις παρορμήσεις και τις αγωνίες τους. Τα όρια εσωτερικεύονται και τα κάνουν να αισθάνονται περισσότερο ασφαλή.
 

Ποιοι είναι όμως οι καλύτεροι τρόποι για να υποδείξουν οι γονείς τα όρια ώστε να γίνουν κατανοητά και να μη φανούν σαν τιμωρία ή αποδοκιμασία;

Συμβουλές...
 

-Εξηγήστε με επιχειρήματα τη σύνδεση συμπεριφοράς-συνεπειών. Κάθε πράξη ή συμπεριφορά του παιδιού έχει συνέπειες, είτε θετικές, είτε αρνητικές.

-Ο καθορισμός ορίων χρειάζεται να συνοδεύεται από συνεχή επιβεβαίωση της γονεϊκής αγάπης.

-Δείξτε σεβασμό στο παιδί και μιλήστε του με ηρεμία, όχι με φωνές και επικρίσεις.

-Γίνετε εσείς το θετικό πρότυπο και δείξτε του ότι στην καθημερινότητά σας τηρείτε τα όρια. Αυτή η σύνδεση θεωρίας – πράξεων είναι ο καλύτερος τρόπος μάθησης!

-Δώστε του εναλλακτικές. Του προσφέρετε δυο-τρεις τρόπους αντίδρασης και το παιδί επιλέγει τον πιο κατάλληλο για κείνο. Για κάθε ακατάλληλη συμπεριφορά υπάρχουν σίγουρα δυο-τρεις κατάλληλες!

-Να είστε συνεπείς στα όρια που θέτετε. Αν αλλάζετε συχνά αποφάσεις, αυτό θα μπερδέψει το παιδί.

-Οι γονείς χρειάζεται να ακολουθούν κοινή πορεία και να υποστηρίζουν τις ίδιες αντιλήψεις και τρόπους συμπεριφοράς.

-Σιγουρευτείτε, μέσα από ερωτήσεις, ότι το παιδί έχει καταλάβει αυτά που εννοείτε και δεν υπάρχει σύγχυση.

-Επιβραβεύστε το παιδί σας όταν τηρεί τα όρια που του θέτετε και σταδιακά δείξτε του περισσότερη εμπιστοσύνη.

Συνήθως, χρειάζεται κάποιο χρονικό διάστημα για να μάθουν να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους και να ακολουθούν τους κανόνες.

Θα χρειαστεί να έχετε πάνω από όλα υπομονή ώστε να τους επαναλαμβάνετε ξανά και ξανά.

Εάν, όμως, τους ορίσετε με θετικό τρόπο, τελικά το παιδί θα τα καταφέρει και θα αντεπεξέλθει στις προσδοκίες σας.

Οι συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού

Όλα τα παιδιά θέλουν να παίρνουν αγάπη. Είναι το κυριότερο. Όταν όμως οι γονείς τη δείχνουν με λάθος τρόπο τι γίνεται; Πως νιώθουν τα παιδιά; Ποιες είναι οι βασικές συναισθηματικές ανάγκες ενός παιδιού;

Η ψυχολόγος Κρίστη Μηλιόρδου σου εξηγεί τι μπορεί να κάνεις λάθος και σου δίνει κάποιες συμβουλές...

“Το βασικό συστατικό όλων των ανθρωπίνων σχέσεων είναι η αγάπη. Ιδιαίτερα όσον αφορά στα μικρά παιδιά η εξασφάλιση αγάπης και φροντίδας από τους γονείς τους μπορεί να επιφέρει θετικό αντίκτυπο σε όλα τα στάδια της εξέλιξής τους, ακόμα και στην ενήλικη ζωή. Επιπρόσθετα, τα βοηθάει να αισθανθούν ασφάλεια” τονίζει η ψυχολόγος.

Πως αισθάνονται τα παιδιά;

Η αυτοπεποίθηση ενός μικρού παιδιού είναι πολύ ευάλωτη. Μια παρατήρηση, μια προσβολή ή μια απειλή φτάνουν για να την πληγώσουν. Όταν δεν εισπράττουν την αγάπη των γονέων τους γεμίζουν συναισθήματα ανασφάλειας. Ενώ, όταν την νιώθουν, αισθάνονται τόσο δυνατά ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν ότι δυσκολίες τους παρουσιάζονται.

Υπάρχει ένα πλαίσιο βασικών συναισθηματικών αναγκών, των οποίων η κάλυψη είναι τόσο αναγκαία όσο αυτή των βιολογικών αναγκών για τροφή και ύπνο, ώστε να μεγαλώσουν υγιή, ώριμα και ευτυχισμένα παιδιά.

Οι βασικές συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού

-Ο στόχος είναι η εξασφάλιση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος, στο οποίο θα μπορούν να ικανοποιούνται οι ανάγκες τους ανάλογα με το εξελικτικό στάδιο στο οποίο βρίσκονται.

Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από συμπεριφορές των γονέων, όπως είναι η έκφραση αγάπης με αγκαλιές, φιλιά και αφιέρωση χρόνου στο παιδί, που αποτελεί ένα τρόπο αλληλεπίδρασης.

-Άλλο βασικό σημείο είναι ο σεβασμός στο παιδί αλλά και η καθοδήγηση για να μπορέσει να αντιμετωπίσει την καθημερινότητά του.

Παράλληλα, η συναισθηματική υποστήριξη και επιβεβαίωση των δυνατοτήτων του, ακόμα κι αν κάνει κάποιο λάθος.

Ποια είναι τα λάθη κάνουν οι γονείς

Όταν δεν ικανοποιηθούν οι παραπάνω ανάγκες το παιδί μένει αφρόντιστο και υφίσταται παραμέληση ή κακοποίηση.

-Παραδείγματα παραμέλησης υπάρχουν πολλά, όπως για παράδειγμα, το να μην περνάει κανείς χρόνο με το παιδί του λόγω υποχρεώσεων.

-Ένα άλλο παράδειγμα είναι οι εργαζόμενοι γονείς να αναθέτουν στο μεγαλύτερο παιδί την ανατροφή του μικρότερου, καθώς αυτό του προσθέτει ένα φορτίο δυσανάλογο με την ηλικία του.

-Όταν ένας γονέας, λόγω της δυσλειτουργικής σχέσης του με το σύζυγο, μεταφέρει όλες τις προσδοκίες του στο παιδί επιφορτίζοντας και πιέζοντάς το.

-Η συνεχής ενασχόληση με τα λάθη του παιδιού ή τα ελαττώματα του και η υποτίμηση των θετικών του στοιχείων.

-Τα ξεσπάσματα πάνω στο παιδί λόγω απογοητεύσεων που συμβαίνουν στην καθημερινότητα των γονέων.

Συνέπειες που έχουν αυτά στο παιδί :

-Το μεγάλωμα ανθρώπων με χαμηλή αυτοεκτίμηση.

-Συνεχή αναζήτηση της ασφάλειας που δεν έλαβαν από τους γονείς τους.

-Προβλήματα συμπεριφοράς.

-Ενοχές καθώς και ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης ότι εκείνα φταίνε που οι γονείς τους τα παραμέλησαν.

Είναι, λοιπόν, φανερή η σημασία της ικανοποίησης των συναισθηματικών αναγκών για την παιδική και ενήλικη προσωπικότητα.

Χρήσιμες συμβουλές! 

Εκδήλωση: Η εκδήλωση είναι το πρώτο, σημαντικό βήμα. Δείξτε το ενδιαφέρον σας. Αυτό μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας που νιώθουν, την εμπιστοσύνη στους άλλους αλλά και στον εαυτό τους.

Επικοινωνία: Φράσεις όπως «σ’αγαπώ» ή «είσαι πολύ σημαντικός για μένα». Όταν λέγονται με φροντίδα δίνουν στο παιδί την εντύπωση ότι έχουν ένα συμμαχό που είναι πάντα εκεί για να τα βοηθήσει να αντιμετωπίσουν την καθημερινότητα τους. Παράλληλα, η υπενθύμιση των θετικών τους σημείων με φράσεις όπως «μπράβο!» έχει θετικό αντίκτυπο στην πνευματική και συναισθηματική τους ανάπτυξη.

Πράξεις: Επειδή τα λόγια αγάπης είναι αναγκαία αλλά όχι επαρκή, είναι πολύ σημαντικό η αγάπη να φαίνεται και από τις πράξεις στην καθημερινότητα, όπως το να αφιερώνετε χρόνο στο παιδί, να είστε δίπλα του στις σημαντικές του στιγμές, να το ακούτε προσεκτικά και να το επικροτείτε.

Ενθάρρυνση: Είναι σημαντικό να ενθαρρύνετε το παιδί σας σε κάθε προσπάθεια του και να το καθοδηγείτε ώστε να μπορέσει να την ολοκληρώσει. Επίσης, βοήθηστε το να βρει κίνητρα και να θέσει στόχους.

Συμπερασματικά, η αγάπη και η φροντίδα του παιδιού είναι το πιο σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξή του. Οι γονείς που την προσφέρουν απλόχερα και άνευ όρων μπορούν να γίνουν εξαιρετικά πρότυπα!

Θέλεις να γίνεις μαμά! Είσαι έτοιμη όμως;

Θέλεις να γίνεις μαμά... Είσαι έτοιμη όμως; Η ψυχολόγος Κρίστη Μηλιόρδου σε βοηθάει να βρεις τη σωστή απάντηση... 

  

Το να γίνει κάποιος γονιός στις μέρες μας είναι πολύ διαφορετικό από ότι ήταν για τις προηγούμενες γενιές. Πλέον είναι πιο εύκολο για ένα ζευγάρι να αποφασίσει αν θέλει παιδιά, να προγραμματίσει μια εγκυμοσύνη, να επιλέξει πόση διαφορά θα έχουν τα αδέρφια μεταξύ τους, να γνωρίζει από νωρίς το φύλο ή να εντοπίσει τυχόν νοητικά ή αναπτυξιακά προβλήματα του εμβρύου.

Παράλληλα, έχουν αλλάξει και οι προσδοκίες για τον εαυτό και τους γύρω μας. Οι γυναίκες πλέον σπουδάζουν, ταξιδεύουν, εστιάζουν στην καριέρα τους πριν κάνουν παιδιά, κάτι που συνεπάγεται την αύξηση του μέσου όρου ηλικίας που γίνονται μητέρες. Επιπλέον, οι οικογένειες κατά μέσο όρο έχουν λιγότερα παιδιά.

Το να πάρει κανείς την απόφαση να κάνει ένα παιδί είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που συμπεριλαμβάνει πληθώρα συναισθημάτων, όπως αγωνία, ενθουσιασμό και αμφιβολία. Αυτό συμβαίνει στην πλειοψηφία των υποψήφιων γονέων καθώς δεν πρόκειται απλά για τον ερχομό ενός παιδιού, αλλά και για μεγάλη αλλαγή στη δική τους ταυτότητα και ρόλο.

Είναι σημαντικό όλες αυτές οι σκέψεις και οι προβληματισμοί, είτε αφορούν τις προκλήσεις της νέας ζωής, είτε κατάλοιπα και άλυτες συγκρούσεις από την οικογένεια καταγωγής, να συζητηθούν με άτομα εμπιστοσύνης και να δοθούν απαντήσεις.

Τι πρέπει να έχει στο μυαλό της η μητέρα...

-Η υποψήφια μητέρα χρειάζεται να εστιάσει στη συναισθηματική της ετοιμότητα για ένα παιδί και να ζυγίσει τα υπέρ και τα κατά μιας τέτοιας απόφασης.

-Θα πρέπει να εκτιμήσει τη σχέση της με το σύντροφο/σύζυγο και να βεβαιωθεί ότι της προσφέρει συναισθηματική σταθερότητα.

Προσοχή!
Αν κάτι τέτοιο δεν ισχύει, ένα παιδί δεν θα βελτιώσει την κατάσταση, αντίθετα θα τη χειροτερέψει. Ειδικά τους πρώτους μήνες μετά τη γέννηση θα απαιτεί πολύ χρόνο και ενέργεια από τους γονείς του. Αυτό σε συνδυασμό με την αλλαγή στην ταυτότητά τους και τη σταδιακή προσαρμογή στο νέο ρόλο μπορεί να προκαλέσει άγχος.

Παράλληλα, κάθε γονέας έχει να αντιμετωπίσει τα συναισθήματα απώλειας του προηγούμενου τρόπου ζωής του, καθώς η ίδια η καθημερινότητα και οι συνήθειές του αλλάζουν σε μεγάλο βαθμό.

Τι πρέπει να συζητήσει το ζευγάρι για να καταλάβει αν είναι η κατάλληλη περίοδος για να κάνει παιδί!

Είναι σημαντικό, λοιπόν, το ζευγάρι να έχει αποφασίσει από κοινού για την εγκυμοσύνη και να έχει συζητήσει από πριν για το μοίρασμα των ευθυνών.

Μπορούν να συζητήσουν ανοιχτά για :

-την ετοιμότητά τους για κάτι τέτοιο

-τη νέα φάση ζωής που θα εισέλθουν

-το γεγονός ότι κάποιες φορές οι ανάγκες του παιδιού θα είναι πάνω από τις δικές τους καθώς

-τη δυναμική της σχέσης τους

ΑΝΑΡΩΤΗΣΟΥ....
Πέρα από το κομμάτι της σχέσης, η γυναίκα ατομικά χρειάζεται να αναρωτηθεί τους λόγους που την ωθούν στην απόφαση να γίνει μητέρα.

-Αν αυτό συμβαίνει επειδή όλοι οι γύρω της έχουν παιδιά, για να καλύψει συναισθηματικά κενά ή για να αναγκάσει το σύντροφο της να την παντρευτεί τότε χρειάζεται να το ξανασκεφτεί με περισσότερη ωριμότητα.

-Αν αισθάνεται ότι ένα παιδί θα την εμποδίσει στην εργασία της ή θα της στερήσει κάτι άλλο, τότε είναι καλύτερο να περιμένει μέχρι να έρθει μια πιο κατάλληλη συγκυρία.

Παράλληλα, χρειάζεται να είναι προετοιμασμένη ότι μπορεί κάποια στιγμή να χωρίσει με το σύντροφο/σύζυγο και να αναλάβει την ανατροφή του παιδιού χωρίς αυτόν ( οι μονογονεϊκές οικογένειες ολοένα και αυξάνουν).

Σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει να κάνεις στον εαυτό σου για να δεις αν είσαι έτοιμη να κάνεις παιδί!

-Γιατί θέλω ένα παιδί τώρα;

-Πώς θα επηρεάσει το παιδί την επαγγελματική μου ζωή;

-Τι θα κάνω για να το φροντίζω;

-Είμαι προετοιμασμένη να φροντίσω ένα παιδί άρρωστο ή με ειδικές ανάγκες;

-Είμαι διατεθειμένη να αφιερώνω λιγότερο χρόνο στον εαυτό μου;

-Μπορώ να με φανταστώ να απολαμβάνω το ρόλο της μητέρας;

-Τι απωθημένα έχω από τη δική μου παιδική ηλικία;

-Η σχέση μου θα αντέξει την αλλαγή αυτή; Αν όχι, μπορώ να το μεγαλώσω μόνη μου;

Αν μπορεί να απαντήσει ικανοποιητικά στα παραπάνω ερωτήματα και νιώθει έτοιμη και σίγουρη για τις ευθύνες που θα αντιμετωπίσει, τότε δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για να γίνει μητέρα!

Παράλληλα, αν ο δεσμός με το σύντροφο/σύζυγο έχει γερά θεμέλια και είναι ασφαλής, ο ερχομός ενός νέου μέλους θα φέρει ακόμα περισσότερες στιγμές ευτυχίας!