Οι συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού

Όλα τα παιδιά θέλουν να παίρνουν αγάπη. Είναι το κυριότερο. Όταν όμως οι γονείς τη δείχνουν με λάθος τρόπο τι γίνεται; Πως νιώθουν τα παιδιά; Ποιες είναι οι βασικές συναισθηματικές ανάγκες ενός παιδιού;

Η ψυχολόγος Κρίστη Μηλιόρδου σου εξηγεί τι μπορεί να κάνεις λάθος και σου δίνει κάποιες συμβουλές...

“Το βασικό συστατικό όλων των ανθρωπίνων σχέσεων είναι η αγάπη. Ιδιαίτερα όσον αφορά στα μικρά παιδιά η εξασφάλιση αγάπης και φροντίδας από τους γονείς τους μπορεί να επιφέρει θετικό αντίκτυπο σε όλα τα στάδια της εξέλιξής τους, ακόμα και στην ενήλικη ζωή. Επιπρόσθετα, τα βοηθάει να αισθανθούν ασφάλεια” τονίζει η ψυχολόγος.

Πως αισθάνονται τα παιδιά;

Η αυτοπεποίθηση ενός μικρού παιδιού είναι πολύ ευάλωτη. Μια παρατήρηση, μια προσβολή ή μια απειλή φτάνουν για να την πληγώσουν. Όταν δεν εισπράττουν την αγάπη των γονέων τους γεμίζουν συναισθήματα ανασφάλειας. Ενώ, όταν την νιώθουν, αισθάνονται τόσο δυνατά ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν ότι δυσκολίες τους παρουσιάζονται.

Υπάρχει ένα πλαίσιο βασικών συναισθηματικών αναγκών, των οποίων η κάλυψη είναι τόσο αναγκαία όσο αυτή των βιολογικών αναγκών για τροφή και ύπνο, ώστε να μεγαλώσουν υγιή, ώριμα και ευτυχισμένα παιδιά.

Οι βασικές συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού

-Ο στόχος είναι η εξασφάλιση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος, στο οποίο θα μπορούν να ικανοποιούνται οι ανάγκες τους ανάλογα με το εξελικτικό στάδιο στο οποίο βρίσκονται.

Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από συμπεριφορές των γονέων, όπως είναι η έκφραση αγάπης με αγκαλιές, φιλιά και αφιέρωση χρόνου στο παιδί, που αποτελεί ένα τρόπο αλληλεπίδρασης.

-Άλλο βασικό σημείο είναι ο σεβασμός στο παιδί αλλά και η καθοδήγηση για να μπορέσει να αντιμετωπίσει την καθημερινότητά του.

Παράλληλα, η συναισθηματική υποστήριξη και επιβεβαίωση των δυνατοτήτων του, ακόμα κι αν κάνει κάποιο λάθος.

Ποια είναι τα λάθη κάνουν οι γονείς

Όταν δεν ικανοποιηθούν οι παραπάνω ανάγκες το παιδί μένει αφρόντιστο και υφίσταται παραμέληση ή κακοποίηση.

-Παραδείγματα παραμέλησης υπάρχουν πολλά, όπως για παράδειγμα, το να μην περνάει κανείς χρόνο με το παιδί του λόγω υποχρεώσεων.

-Ένα άλλο παράδειγμα είναι οι εργαζόμενοι γονείς να αναθέτουν στο μεγαλύτερο παιδί την ανατροφή του μικρότερου, καθώς αυτό του προσθέτει ένα φορτίο δυσανάλογο με την ηλικία του.

-Όταν ένας γονέας, λόγω της δυσλειτουργικής σχέσης του με το σύζυγο, μεταφέρει όλες τις προσδοκίες του στο παιδί επιφορτίζοντας και πιέζοντάς το.

-Η συνεχής ενασχόληση με τα λάθη του παιδιού ή τα ελαττώματα του και η υποτίμηση των θετικών του στοιχείων.

-Τα ξεσπάσματα πάνω στο παιδί λόγω απογοητεύσεων που συμβαίνουν στην καθημερινότητα των γονέων.

Συνέπειες που έχουν αυτά στο παιδί :

-Το μεγάλωμα ανθρώπων με χαμηλή αυτοεκτίμηση.

-Συνεχή αναζήτηση της ασφάλειας που δεν έλαβαν από τους γονείς τους.

-Προβλήματα συμπεριφοράς.

-Ενοχές καθώς και ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης ότι εκείνα φταίνε που οι γονείς τους τα παραμέλησαν.

Είναι, λοιπόν, φανερή η σημασία της ικανοποίησης των συναισθηματικών αναγκών για την παιδική και ενήλικη προσωπικότητα.

Χρήσιμες συμβουλές! 

Εκδήλωση: Η εκδήλωση είναι το πρώτο, σημαντικό βήμα. Δείξτε το ενδιαφέρον σας. Αυτό μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας που νιώθουν, την εμπιστοσύνη στους άλλους αλλά και στον εαυτό τους.

Επικοινωνία: Φράσεις όπως «σ’αγαπώ» ή «είσαι πολύ σημαντικός για μένα». Όταν λέγονται με φροντίδα δίνουν στο παιδί την εντύπωση ότι έχουν ένα συμμαχό που είναι πάντα εκεί για να τα βοηθήσει να αντιμετωπίσουν την καθημερινότητα τους. Παράλληλα, η υπενθύμιση των θετικών τους σημείων με φράσεις όπως «μπράβο!» έχει θετικό αντίκτυπο στην πνευματική και συναισθηματική τους ανάπτυξη.

Πράξεις: Επειδή τα λόγια αγάπης είναι αναγκαία αλλά όχι επαρκή, είναι πολύ σημαντικό η αγάπη να φαίνεται και από τις πράξεις στην καθημερινότητα, όπως το να αφιερώνετε χρόνο στο παιδί, να είστε δίπλα του στις σημαντικές του στιγμές, να το ακούτε προσεκτικά και να το επικροτείτε.

Ενθάρρυνση: Είναι σημαντικό να ενθαρρύνετε το παιδί σας σε κάθε προσπάθεια του και να το καθοδηγείτε ώστε να μπορέσει να την ολοκληρώσει. Επίσης, βοήθηστε το να βρει κίνητρα και να θέσει στόχους.

Συμπερασματικά, η αγάπη και η φροντίδα του παιδιού είναι το πιο σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξή του. Οι γονείς που την προσφέρουν απλόχερα και άνευ όρων μπορούν να γίνουν εξαιρετικά πρότυπα!