Πώς να συζητήσεις με το παιδί σου για το σεξ

Κάθε χρόνο στην Ελλάδα το 5,2% των κοριτσιών εφηβικής ηλικίας γίνονται μητέρες ενώ σχεδόν  40.000 εκτρώσεις αποφασίζονται από έφηβες, που επιθυμούν με κάθε τρόπο να διακόψουν την εγκυμοσύνη τους. Παράλληλα, το 25% των σεξουαλικά ενεργών εφήβων έχει μεγάλη πιθανότητα να μολυνθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Αυτά τα ποσοστά καθιστούν πλέον επιτακτική την ανάγκη της επαρκούς πληροφόρησης των παιδιών και των εφήβων σχετικά με τη σεξουαλική αγωγή. Πέρα από το ρόλο του σχολείου για την επίτευξη αυτού του σκοπού, η σημαντικότερη πηγή πληροφόρησης είναι οι ίδιοι οι γονείς, οι οποίοι αποτελούν τα πρότυπα για το παιδί ή τον έφηβο.

Η συζήτηση γύρω από το θέμα της σεξουαλικότητας ή της σεξουαλικής επαφής είναι καλό να αρχίζει από τη μικρή ηλικία και μάλιστα από τη στιγμή που το παιδί αρχίζει να αντιλαμβάνεται το σώμα του και να κάνει ερωτήσεις σχετικά με αυτό. Βεβαίως ακόμη κι αν δεν αρχίσει από νωρίς ποτέ δεν είναι αργά για μια τέτοια κουβέντα μεταξύ γονέα και παιδιού. Σημαντικό είναι να κατανοήσει το παιδί ότι το σπίτι του είναι το καταλληλότερο μέρος για να γίνει μία τέτοια συζήτηση.

Φαίνεται, λοιπόν, ότι η ανάγκη των παιδιών για ενημέρωση είναι συνεχής. Αυτό σημαίνει ότι οι γονείς χρειαζεται να είναι διαχρονικά διαθέσιμοι για να δίνουν απαντήσεις. Πολλοί δυσκολεύονται να μιλήσουν σχετικά με αυτό το θέμα γιατί το θεωρούν ταμπού ή γιατί δεν έχουν αποδεχθεί ακόμα το γεγονός ότι το παιδί τους μεγάλωσε και είναι σεξουαλικά ενεργό. Η πρώτη συζήτηση συνήθως δε γίνεται με ιδιαίτερη άνεση καθώς δυσκολεύονται να βρουν τον κατάλληλο τρόπο για να ξεκινήσουν την κουβέντα. Μια καλή αφορμή θα  μπορούσε να είναι μια ταινία ή μια τηλεοπτική σειρά με ήρωες στην εφηβεία ή μια εγκυμονούσα φίλη ή γειτόνισσα.

Οι πληροφορίες που δίνονται στο παιδί ποικίλλουν ανάλογα με το είδος των ερωτήσεων αλλα και την ηλικία του. Διαφορετικές απαντήσεις δίνονται σε ένα παιδί 8 χρονών και άλλες σε έναν έφηβο. Για παράδειγμα, ένα πεντάχρονο παιδί θα μπορούσε να αρκεστεί στην απάντηση πως ένα μωρό προέρχεται από τη συνένωση ενός σπόρου του πατέρα και της μητέρας που στη συνέχεια αναπτύσσεται σε ειδικό χώρο μέσα στη μαμά. Ένα οκτάχρονο παιδί θα προχωρούσε στην ερώτηση σχετικά με το πώς οι σπόροι του μπαμπά συνδέονται με αυτούς της μαμάς. Συνιστώμενη απάντηση είναι πως οι σπόροι προέρχονται από τα γεννητικά όργανα του μπαμπά και ενώνονται με αυτούς της μαμάς η οποία τους φυλάει για εννέα μήνες σε ασφαλές μέρος του σώματός της ώστε να αναπτυχθούν και να γεννηθεί το μωρό. Ένα εντεκάχρονο παιδί θα ήθελε να μάθει ακόμα περισσότερα.

Ειδικότερα στην εφηβεία οι γονείς οφείλουν να ενημερώσουν για τις ευθύνες που συνεπάγεται το να είναι κανείς σεξουαλικά ενεργός και τους πιθανούς κινδύνους (πχ: ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα κτλ). Επίσης, είναι σημαντικό να τονιστεί οτι το σεξ είναι προϊόν αγάπης και συναισθημάτων, όχι εκμετάλλευσης ή επίδειξης. Άλλες πιθανές ερωτήσεις που χρειάζονται να συζητηθούν ανοιχτά μπορεί να είναι η σεξουαλική ταυτότητα, ο αυνανισμός, η έμμηνος ρύση και η αντισύλληψη. Οι πιθανότητες για λήψη ώριμων αποφάσεων αυξάνουν δραματικά όταν ο έφηβος γνωρίζει ότι οι γονείς του είναι διαθέσιμοι να μοιραστούν τους προβληματισμούς του και να τον καθοδηγήσουν σωστά.

Μερικές συμβουλές που μπορεί να βοηθήσουν τους γονείς, ανεξάρτητα από τη ηλικία του παιδιού τους, στη συζήτηση περί σεξουαλικής αγωγηής είναι οι εξής:

·        Ενθαρρύνετε το παιδί να συζητά και να θέτει ερωτήματα.

·        Αποφύγετε τα επικριτικά σχόλια.

·        Χρησιμοποιήστε λέξεις κατανοητές που θα το κάνουν να αισθανθεί άνετα.

·        Κρατήστε την αίσθηση του χιούμορ σας και μη διστάσετε να μοιραστείτε μαζί του πως και για σας δεν είναι μια άνετη συζήτηση.

·        Μοιραστείτε κι εσείς τις δικές σας εμπειρίες  αλλά και τις ανησυχίες σας σχετικά με την ενεργό σεξουαλική ζωή του παιδιού σας.

·        Συζητήστε τη σημαντικότητα της υπευθυνότητας στις επιλογές και τις αποφάσεις.

·        Βοηθήστε το να αναλογιστεί τα υπέρ και τα κατά των επιλογών του.

·        Διατηρήστε μία ειλικρινή και συνεχή επικοινωνία μαζί του σχετικά με την υπευθυνότητα, τη σεξουαλικότητα και τις επιλογές γύρω από αυτήν.